Kamień Śląski został po raz pierwszy wzmiankowany w kroni­ce Galia Anonima w związku z pobytem tutaj w 1104 roku księ­cia Bolesława Krzywoustego. Około 1183 r. urodził się tutaj św. Jacek Odrowąż.

Z Kamienia Śląskiego pocho­dzili też Czesław i Bronisława Odrowążowie, których Kościół ogłosił błogosławionymi.

Parafia w Kamieniu Śląskim została po raz pierwszy wzmian­kowana w 1250 roku. Obecny ko­ściół pod wezwaniem św. Jacka pochodzi z 1632 r. i zbudowany jest w stylu barokowym (przebu­dowany w 1910 r.)

W 1957 r. obchodzono jubi­leusz 700-lecia Śmierci św. Jacka, a w 1966 r. odbyły się tutaj wiel­kie uroczystości milenijne z udziałem prymasa Polski, kar­dynała Stefana Wyszyńskiego i ówczesnego metropolity krakow­skiego, kardynała Karola Wojtyły, dziś papieża Jana Pawia II.

U sierpnia br w Kamieniu Śląskim uroczyście obchodzono 400 - lecie kanonizacji św. Jac­ka. Na uroczystości, oprócz do­stojników kościelnych z arcybi­skupem kolońskim ks. kardynałem Joachimem Meisnerem i ordy­nariuszem opolskim, ks. bisku­pem Alfonsem Nossolem na czele, przybyła również rodzina von Strachwitzów, do których do 1945 r. należały dobra kamieńskie.

W centrum miejscowości, obok kościoła, leży olbrzymi 24/ tonowy głaz narzutowy, od którego ma pochodzić nazwa Kamień Śl.

                                                                                                                         J.Szulc

SANKTUARIUM

Przybyszowi, który dzisiaj zawitałby do Kamienia Śląskie­go po raz pierwszy, trudno byłoby uwierzyć, że jeszcze w 1990 r. okazały zamek - Sank­tuarium św. Jac­ka - straszył swoim wyglą­dem.

Dewastacja zamku i przy­ległych zabudowań, których ostatnim właścicielem był hra­bia Hiacynt von Strachwitz, za­częła się w 1945 roku, kiedy to nastąpiło jego upaństwowie­nie. Początkowo był siedzibą domu dziecka, a później wła­dało nim wojsko. Całkowitej dewastacji dokonał w 1973 roku pożar, który sprawił, że perła i chluba tej ziemi zamieniła się w ruinę, na odbudowę której nig­dy nie starczało ani pomysłu, ani pieniędzy.

Pod koniec lat osiem­dziesiątych wojsko oddało obiekt (a właściwie jego rui­nę) państwu, a konkretnie gmi­nie Gogolin. 14 grudnia 1990 r. władze gminy przekazały zamek Kurii Diecezjalnej w Opolu. Do dziś w gabinecie burmistrza wisi, oprawione w ozdobne ramki, podziękowa­nie biskupa Alfonsa Nossola:

| "Serdeczne dzięki za życzli­wość".

Odbudowy pałacu wraz z kaplicą, oficyną i zabudowa­niami gospodarczymi, a także uporządkowania i rewaloryza­cji parku, dokonano w cztery lata. W niedzielę 14 sierpnia br., w ramach 400 - letniej rocz­nicy kanonizacji św. Jacka, dokonano uroczystego poświę­cenia i oddano do użytku Sanktuarium wraz kompleksem obiektów.

Krótki, jak na polskie wa­runki, okres odbudowy, był możliwy przede wszystkim dzięki sponsorom, a zwłaszcza pomocy Fundacji Współpracy Polsko - Niemieckiej, a także ofiarności wiernych i bezintere­sownej pracy wielu osób. Szczególnie dużo wysiłku, zwłaszcza przy pracach po-

rządkowych, włożyli mieszkań­cy Kamienia śląskiego i pobli­skiego Kamionka.

Dzisiaj zamek i pomie­szczenia w zabudowaniach to­warzyszących stanowi Cen­trum Kultury i Nauki Wy­działu Teologicznego Uniwer­sytetu Opolskiego. W przy­szłości stanie się on również ośrodkiem rekolekcyjnym i miejscem spotkań ekumenicz­nych i międzynarodowych.

Już teraz organizowane są tutaj wielce prestiżowe konfe­rencje i sympozja naukowe.  Do takich zaliczyć można na przy­kład odbytą niedawno Między­narodową Konferencję Nauko­wą "Rodzina w warunkach przemian ustro­jowych", zorga­nizowaną przez Wydział Ekono­miczny Uniwersytetu Opolskie­go.

Sanktuarium-kaplica wraz z okazałym parkiem są do­stępne dla wszystkich przez cały rok. "U św. Jacka" można się posilić i ugasić pragnienie. Serwuje się tu także wyśmieni­te piwo.

Sołtys w spódnicy

Kiedy wybierała się na zebranie wiejskie, które miało dokonać wyboru nowego sołty­sa, usłyszała słowa matki: 'Dzioucha, ino nie daj się tam wybrać. Masz dom i małe dzie­ci!". Było to w 1988 roku, gdy dotych­czasowy soł­tys Kamienia Śląskiego,

Antoni Matuszek doczekał się już słusznego wieku i po trzy­dziestu latach "sołtysowania", postanowił oddać swój urząd w ręce kogoś młodszego.

Na nic zdały się słowa matki; ludzi przekonały do Bro­nisławy Kałuży jej społeczni­kowska  postawa i zaangażo­wanie się w sprawy całej wsi i jej mieszkańców. Znali ją bo­wiem dobrze - w Kamieniu mie­szkała od urodzenia i za­wsze była tam, gdzie było coś do roboty dla całej wioski lub choćby dla pojedynczych osób.

Przez wiele lat była tere­nowym opiekunem społecz­nym i nie obce jej były kłopoty i potrzeby ludzi chorych, sta­rych i tych najbiedniejszych. Organizowała wycieczki re­ligijno - krajoznawcze, wiej­skie dożynki, prace społeczne. M lała widać ten dar zjednywa­nia sobie ludzi, bo rzadko się zdarzało, żeby ktoś odmówił jej pomocy w tych działaniach.

Potem matka powie: "Wiesz dzioucha, jak chcesz mieć na wszystko czas, to musisz ro­bić to, co naprawdę robić trze­ba". A roboty było dużo; w domu małoletni jeszcze syno­wie, pięciohektarowe gospodar­stwo (maź pracuje w Zakładach Wapienniczych w Tarnowie Oplskim) i całe te rozliczne obowiązki, wynikające z "sołty­sowania" - pobieranie podat­ków i obowiązkowych ubez­pieczeń, wystawianie świadectw pochodzenia zwierząt, opinii, upoważnień, zaświadczeń, organizacja zebrań wiejskich i Rady Sołeckiej...

W październiku br. panią Bronisławę wybrano sołtysem po raz trzeci. Po raz trzeci wy­brano ją również do Rady Mia­sta i Gminy Gogolin, gdzie w obecnej kadencji zasiada w Zarządzie i przewodniczy Ko­misji Rolnictwa.

Dzisiaj Bronisława Kałuża z niekłamaną dumą mówi o Ka­mieniu i jego mieszkańcach:

"Jest u nas wielu ludzi, którzy chcą, żeby było coraz ładniej. Przecież to nie moja zasługa, że tyle tu kwiatów i zieleni. Ja­koś tak nikt nie ma odwagi wy­migać się od pracy   na rzecz swojej ' wioski. Babie zresztą trud­no odmówić i zawsze znajdą się chętni do uporządkowania terenu po wy­burzonych budynkach, założe­nia kwietników czy pomocy przy budowie wiaty na przystanku PKS. A już szczególnie wielu się zmobilizowało, gdy trzeba było pomóc przy odbudowie naszego zamku. Chodziło głow­nie o prace porządkowe, w które zaangażowali się również mieszkańcy Kamionka".

O swoim udziale w tych wszystkich inicjatywach na rzecz Kamienia Śląskiego pani Bronisława nie chce mówić: "Ja nawet nie muszę specjalnie ludzi namawiać. W tym moim sołtysowaniu wielu mi pomaga. Robimy to przecież dla siebie".

Nie chce też mówić o swo­im udziale w organizacji dorocz­nych już zjazdów rolników z regionu opolskiego, przygoto­waniach do "Żniwnioka Gogolińskiego (w tym roku III na­groda), organizacji "Swaczyny Śląskiej" w 1992 r., imprezach z okazji Dnia Kobiet, wyciecz­kach dla mieszkańców...

Jest już jej tajemnicą, kie­dy i jak znajduje jeszcze czas, by uczęszczać na zajęcia Diecezjalnego Uniwersytetu Ludności Wiejskiej w Opolu. Ukończyła Liceum Ogólno­kształcące, ale uważa, że wie­dzy nigdy za dużo. Uczestni­czy więc w cotygodniowych zajęciach z etyki, kultury lu­dowej, poszerza wiedzę z za­kresu rolnictwa i przysposabia się do prac tzw. spo­łecznie użytecznych na rzecz wioski i gminy...

Jako  kobieta przezorna upatruje duże szansę dla lud­ności wiejskiej w popularnej już w całej Europie agroturystyce. Od dwóch lat własny dom przysposobiła do tego celu; posiada już stałych gości z Niemiec, dla których pobyt w Kamieniu Śląskim stał się nie lada atrakcją.