Homo sapiens zamieszkuje Zie­mię dopiero do 200 tysięcy lat, co stanowi krótki epizod w historii na­szej planety. Nasz krótki pobyt na Ziemi jest niezwykle owocny, osią­gnęliśmy sukces nieporównywalny z sukcesem żadnego innego gatunku. Wszędzie gdzie się zjawialiśmy zmienialiśmy i kształtowaliśmy śro­dowisko zgodnie z naszymi potrze­bami.

Badania nad wpływem człowie­ka na środowisko stały się ważną dziedziną biologii; ważną nie dlate­go, że dokonał tego człowiek, lecz dlatego, że jego wpływ na biosferę jest niezwykle silny. Ludzie nie żyją na Ziemi sami, lecz podlegają pra­wom przyrody - dlatego negatywne skutki naszej działalności odbijają się w efekcie na nas samych. Toteż powinniśmy się troszczyć o to, by nie naruszać równowagi układów eko­logicznych, od których jesteśmy za­leżni.

Tymczasem jest wiele niepokoją­cych oznak naruszania tej równowa­gi. Cały szereg ludzkich działań pro­wadzi do zagrożenia i wymarcia ga­tunków. Działania te to przede wszy­stkim niszczenie i przekształcanie siedlisk oraz zanieczyszczenie śro­dowiska.

Codziennie każdy z nas wyrzuca prawie kilogram odpadów - puszek, opakowań, gazet... W ciągu roku usuwa się w Polsce 45 mln metrów sześcien­nych śmieci. Prawie wszystkie tra­fiają na wysypiska, a my chcemy wierzyć, że natura sama sobie z nie­mi poradzi. Czy na pewno tak bę­dzie?

Taka perspektywa wydawałaby się kusząca. W rzeczywistości jed­nak biodegradacja przebiega znacz­nie dłużej niż sobie wyobrażamy. Efektem tego naturalnego procesu przemian biochemicznych zachodzących w odpadach jest rozkład sub­stancji złożonych na proste. Wywo­ływany jest on m.in. działaniem mi­kroorganizmów, takich jak bakterie, glony i grzyby. Jednak fakt, że coś podlega biodegradacji zależy od ma­teriału z jakiego jest wykonane i od warunków w jakich się znajduje. Dlatego nim cokolwiek wyrzucimy powinniśmy się zastanowić ile cza­su potrzebuje do naturalnego rozkła­du wyrzucona przez nas rzecz.

Np. organiczne odpady spożyw­cze już po kilku dniach ulegają pro­cesowi rozkładu. Papier, który sta­nowi 10% śmieci z gospodarstw do­mowych, bywa zaskakująco odpor­ny na rozkład dzięki naturalnemu składnikowi - celulozie. W sprzyjających warunkach trwa to od 4 do 7 miesięcy. Najdłużej przebywają wśród nas metale, tworzywa sztucz­ne, szkło. Wyroby metalowe w za­sadzie nie podlegają biodegradacji. Rocznie wyrzucamy tysiące ton puszek po napojach, wyko­nanych z cyny lub alu­minium. Czy nie łatwiej byłoby wykorzystać je ponownie? Pamietać należy, że taka puszka może przetrwać setki lat, jeśli w ogóle znik­nie!

To zaledwie tylko kilka przykładów bez­myślnej działalności człowieka. Bezmyślnej a zarazem bardzo krót­kowzrocznej. Pomyśl­my, co zrobimy z góra­mi odpadów za kilka najbliższych lat? Czy nie warto byłoby pomy­śleć o tym już teraz?

Co każdy z nas może zrobić dla ochrony na­szego środowiska?

Każdy z nas może mieć swój udział w ograniczeniu zanieczy­szczeń naszego miasta, gminy, rezy­gnując ze zbędnych tworzyw, które później stają się kłopotliwymi odpa­dami, bezmyślnego wypalania traw. Każdy z nas może ograniczyć zuży­wanie wody.

Powinniśmy postarać się o to, aby nie uczynić z naszego otoczenia wielkiego śmietnika. Dbać o to mu­simy wszyscy. Możemy także zadbać o segregację śmieci, odzysk i ponow­ne wykorzystanie znacznej ich czę­ści. Czy tak trudno zorganizować zbiórkę makulatury?

Zwróćmy uwagę na czystość na­szych lasów, nie dopuszczajmy, aby one stały się nielegalnym wysypi­skiem.

Działaj na terenie swego zamie­szkania, w otoczeniu szkoły, w miej­scu gdzie przebywasz.

Oddal od siebie uspokajającą myśl, że dla ciebie wystarczy jeszcze czystego powietrza, czystej wody, nie zatrutej gleby. Pomyśl o przy­szłych pokoleniach.

W zależności od tego, na ile wy­robisz w sobie nawyki ekologiczne­go postępowania i potrafisz je wpo­ić w innych, na tyle przyczynisz się do przetrwania ludzkości.

Renata Lipka kl. VII SP w Górażdżach